گردشگری یا توریسم (Tourism) سفر به قصد لذت بردن یا کسبوکار است؛ همچنین به معنی تئوری و عمل سیاحتگری، تجارت، جذب، اسکان و سرگرمی گردشگران، و تجارت مرتبط به برگزاری تور است.
گردشگری شامل فعالیت هایی است برای افرادی که در حال سفر هستند و قصد اقامت در یک محلی به دور از خانه خود را دارند ،چه برای اوقات فراغت چه برای کسب و کار و یا اهداف دیگر.
متیسون(۱۹۸۲) گردشگری را به صورت زیر تعریف می کند:
گردشگری به حرکت موقت مردم به خارج از محل کار و زندگیشان و فعالیت هایی که در طول اقامت در آن مقصد می خواهند انجام دهند و همچنین امکاناتی که شرایطی را ایجاد میکند تا به خواسته هایشان برسند گفته می شود.
سازمان جهانی گردشگری (WTO) بهطور خاص گردشگری را بهعنوان ماندن در خارج از محیط معمولی خود برای یک سال یا کمتر برای اهداف تفریحی، یا 24 ساعت یا کمتر برای اهداف تجاری تعریف میکند.
صنعت گردشگری
گردشگری، صنعتی است که هم ظرفیت بالایی دارد و هم طرفداران پروپا قرص و مخصوص به خودش.امروزه روز گردشگری سهم بزرگی از فرهنگ و اقتصاد را به خود اختصاص داده است.گردشگری در چند دهه گذشته به یک قطب اقتصادی که به تقویت اقتصاد بسیاری از کشور ها کمک می کند تبدیل شده است.
انواع گردشگری
انواع مختلفی از گردشگری وجود دارد و این موضوع تا حد زیادی به سلایق و ترجیحات شما برمیگردد.
گردشگری داخلی
گردشگری داخلی شامل سفرهای داخل کشور میشود و گردشگران از مرزهای بینالمللی یا نقاط ورودی عبور نمیکنند. گردشگری داخلی برای به حداقل رساندن فقر، تقویت زیرساختها، تقویت رشد اقتصاد و ایجاد اشتغال فواید زیادی دارد، ضمن اینکه برای افراد بیشتری در دسترس است و با هزینههای کمتر نیز میتواند از آن بهره برد.
گردشگری تجاری
این نوع گردشگری شامل سفر برای اهداف کاری و حرفهای است. گردشگری تجاری نقشی حیاتی در بخش گردشگری دارد. زیرا گاهی اوقات، افراد برای اهداف تجاری بیش از یک سال از محیط معمولی خود دور میمانند و حتی تعطیلات خود را در آنجا میگذرانند.
گردشگری بینالمللی
سفر به خارج از کشور نیاز به ویزا و پاسپورت دارد و به آن گردشگری بینالمللی میگویند. این نوع سفرها معمولا برای افراد کمتری در دسترس هستند اما جذابیتهای خاص خودشان را هم دارند.
اکوتوریسم یا انواع بوم گردشگری
این نوع گردشگری در سالهای اخیر در کل جهان بهشدت افزایش داشته است و روزبهروز نیز محبوبتر میشود. درواقع دلیل به وجود آمدن این نوع گردشگری نیز حفاظت بهتر از منابع طبیعی در جهان است.
مفهوم اصلی اکوتوریسم یا همان گردشگری پایدار این است که صنعت سفر باید شیوههای سازگارتر با محیطزیست را اتخاذ کند، از میراث طبیعی و فرهنگی یک مقصد محافظت کن و از جوامع محلی حمایت کند.
گردشگری ماجراجویی
گردشگری ماجراجویی سفر یک فرد از مکانی به مکان دیگر برای جستجوی ماجراجوییها و فعالیتهای تازه است. این شکل از گردشگری در میان گردشگران جوان و افرادی که دوست دارند مناطق دورافتاده را کاوش کنند، مشهورتر است
گردشگری سلامتی
گردشگری سلامت بخش مهمی از گردشگری از دوران باستان بوده است. این گردشگری عمدتاً آن دسته از گردشگرانی را جذب میکند که میخواهند سلامت خود را بازیابند. گردشگری سلامتی به شما کمک میکند تا از شر استرس روحی و سلامتی خلاص شوید.
گردشگران مشکلات سلامتی خود را با انجام فعالیتهای جسمی، روحی یا روانی بهبود میبخشند. در سرتاسر جهان، مقاصد زیادی وجود دارد که برای بهبود سلامتی محبوب هستند. چشمههای آب گرم، مناطق خوش آبوهوا و بهدوراز آلودگی روستایی و… از مقاصد معروف برای این گردشگران محسوب میشوند.
گردشگری زیارتی و معنوی
زیارت یا سیاحت معنوی زمانی است که شخصی به دلایل معنوی یا مذهبی به مکانهای دیگر سفر کند .
گردشگری معنوی بهنوبه خود به حمایت از فعالیتهای فرهنگی محلی و صنایعدستی کمک میکند و باعث ایجاد اشتغال و درآمد میشود. سفر برای حج، رفتن به کربلا، مشهد و… سفرهای سیاحتی زیارتی یا معنوی محسوب میشوند.
گردشگری حیات وحش
گردشگری حیات وحش سفر افراد به نقاط مختلف برای مشاهده و تعامل با حیات وحش، گیاهان و جانوران در زیستگاه طبیعی خود است. سافاری، بازدید از مرکز نجات حیوانات، دیدن دلفینهای آزاد و… نمونههایی از گردشگری حیات وحش هستند. در هر کشوری مناطق حفاظتشده مخصوص، پارکهای حیات وحش و باغوحشهایی وجود دارد که مردم میتوانند از آنها بازدید کنند.
گردشگری فرهنگی
گردشگری فرهنگی سفر فرد برای یادگیری و شرکت در جشنوارهها، آیینها و فعالیتهای فرهنگی محلی دیگر است. این نوع گردشگری بیش از یک فعالیت تجاری است، زیرابه گسترش فرهنگ، سنتها، تنوع و غنای جوامع بومی به سایر نقاط جهان کمک میکند.
گردشگری روستایی
در این دسته گردشگر اوقات فراغت خود را در روستاها یا محلات کوچک میگذراند. بازدیدکنندگان میتوانند برنامهای برای بازدید از منطقه روستایی برای چند روز یا چند ماه ترتیب دهند.
بهخصوص مسافران انفرادی میتوانند از آن مکانها دیدن کنند تا با مردم محلی معاشرت کنند و از سکوت و زیبایی روستا لذت ببرند.